Jawności wynagrodzeń w Ministerstwie Finansów rozstrzygnie NSA (aktualizacja 28.12.2023)
W dniu 6 grudnia 2023 r. Ministerstwo Finansów złożyło skargę kasacyjną od wyroku WSA z 9 sierpnia 2023 r. w sprawie wynagrodzeń w Ministerstwie Finansów.
W dniu 28 grudnia 2023 r. Stowarzyszenie Votum złożyło odpowiedź na skargę kasacyjną.
Wcześniej pisaliśmy o tym tutaj oraz tutaj.
Decyzja MF dostępna tutaj.
Wyrok WSA dostępny tutaj.
Skarga kasacyjna dostępna tutaj.
Odpowiedz na skargę kasacyjną dostępna tutaj.
O CO CHODZI, CZYLI KRÓTKI PRZEBIEG POSTĘPOWANIA:
Wnioskiem z dnia 15 listopada 2022 r. VOTUM zwróciło się o udostępnienie informacji publicznej w postaci wysokości wynagrodzenia brutto każdego z dyrektorów biur i dyrektorów departamentów zatrudnionego w Ministerstwie Finansów w latach 2020–2022 za każdy miesiąc odrębnie, począwszy od stycznia 2020, a skończywszy na październiku 2022 roku.
Decyzją z dnia 12 stycznia 2023 roku, działając na podstawie art. 16 ust. 1 i 2 w zw. z art. 5 ust. 2 u.d.i.p., Minister Finansów odmówił udostępnienia informacji publicznej w postaci informacji o wysokości wynagrodzenia brutto każdego z dyrektorów biur i dyrektorów departamentów zatrudnionego w Ministerstwie Finansów w latach 2020–2022 za każdy miesiąc odrębnie, począwszy od stycznia 2020, a skończywszy na październiku 2022 roku.
W uzasadnieniu decyzji, organ wskazał, że odmowa nastąpiła z przyczyny ochrony prywatności. Wyjaśnił, że jakkolwiek wnioskodawca nie wystąpił o podanie wysokości wynagrodzeń konkretnych, wymienionych z imienia i nazwiska osób, tak z uwagi na fakt, że każdym biurem i departamentem kieruje jedna osoba, osoby te będą możliwe do zidentyfikowania. Ponadto, wskazał, że dyrektorzy biur i departamentów nie są osobami pełniącymi funkcję publiczną w rozumieniu art. 5 ust. 2 u.d.i.p.
Wyrokiem z dnia 9 sierpnia 2023 r., sygn. akt II SA/Wa 425/23, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną przez VOTUM decyzję.
W uzasadnieniu wyroku, Sąd ten nie podzielił zarzutu naruszenia art. 13 ust. 2 u.d.i.p., uznał zaś za uzasadniony zarzut naruszenia art. 5 ust. 2 u.d.i.p. Wskazał, że zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie uznaje się, że osobą pełniącą funkcję publiczną jest każdy, kto pełni funkcję w organach władzy publicznej, która to funkcja wiąże się z pełnieniem władztwa lub wykonywaniem zadań publicznych, bez względu na to jakiego rodzaju stosunek prawny wiąże go z organem. Sąd skonstatował, że dyrektorzy biur i departamentów w Ministerstwie Finansów są osobami pełniącymi funkcję publiczną w rozumieniu art. 5 ust. 2 u.d.i.p.
W dniu 6 grudnia 2023 r. Ministerstwo Finansów złożyło skargę kasacyjną od wyroku WSA z 9 sierpnia 2023 r. zarzucając, że WSA błędnie przyjął, że dyrektorzy departamentów i biur w Ministerstwie Finansów są osobami pełniącymi funkcję publiczną, a w konsekwencji, że informacje o wysokości ich indywidualnego wynagrodzenia nie podlegają ochronie ze względu na prywatność osoby fizycznej oraz iż indywidualne wynagrodzenie dyrektorów departamentów i biur w Ministerstwie Finansów ma związek z pełnieniem funkcji publicznej, podczas gdy indywidualne wynagrodzenie nie ma związku z pełnieniem funkcji publicznej, a zatem żądane informacje podlegają ochronie na podstawie art. 5 ust. 2 zd. 1 u.d.i.p. ze względu na prywatność osoby fizycznej, co w konsekwencji doprowadziło Sąd do błędnego uwzględnienia skargi i uchylenia zaskarżonej decyzji.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną Votum wskazało, że od lat powszechnie zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie, przyjmuje się szeroką definicję osoby pełniącej funkcję publiczną. Nie budzi wątpliwości, że w definicji tej mieści się dyrektor biura i departamentu w Ministerstwie Finansów. Osoby te są zatrudnione przez urząd obsługujący konstytucyjnego ministra, przygotowują dla Ministra projekty aktów urzędowych, jak również – z upoważnienia Ministra – prowadzą postępowania administracyjne i wydają decyzje administracyjne (m.in. zaskarżoną decyzję wydaną w niniejszej sprawie). Skarżący kasacyjnie forsuje odmienną koncepcję znaczenia wskazanego pojęcia, w żaden jednak sposób nie argumentuje, dlaczego – w jego ocenie – zasadnym jest odstąpienie od owego, powszechnie przyjętego, rozumienia tego pojęcia.
VOTUM stanęło także na stanowisku, że informacją publiczną jest informacja o wydatkach podmiotu publicznego na wynagrodzenia pracowników. W tych ramach można żądać szczegółowych danych dotyczących wydatkowania środków publicznych na wynagrodzenia konkretnej grupy pracowników zatrudnionych na określonym stanowisku, a także składników takiego wynagrodzenia. Natomiast jeżeli wynagrodzenie zawiera składanki nie związane z pełnieniem funkcji przez daną osobę, a dotyczącejej sytuacji osobistej wówczas posiada to znaczenie dla zakresu ochrony wynikającej z art. 5 ust. 2 u.d.i.p. (tak np. wyrok NSA z 24 kwietnia 2013 r., I OSK 123/13, z 18 lutego 2015 r., I OSK 695/14 czy z 24 marca 2022 r., III OSK 1129/21). Tezy tej, Skarżący kasacyjnie zdaje się nie podważać. Podkreśla jednak, że w niniejszej sprawie, przedmiotem wniosku jest wynagrodzenie osób zajmujących jednoosobowe stanowiska, tym samym zaś informacje te de facto umożliwiają identyfikację tego, jakie wynagrodzenie uzyskiwała konkretna, wymieniona z imienia i nazwiska osoba. Skarżący kasacyjnie zdaje się jednak nie dostrzegać, że również i tego typu sytuacje były już wielokrotnie przedmiotem orzekania przez Naczelny Sąd Administracyjny. Tytułem przykładu jedynie, wskazać można na wyrok tegoż Sądu z 31 maja 2022 r., III OSK 1286/21. Przedmiotem rozpoznania była wysokość wynagrodzenia dyrektora wydziału edukacji konkretnego starostwa powiatowego. Podobnie, w wyroku z dnia 29 mara 2023 roku, III OSK 1932/21, NSA przyjął, że informacją publiczną jest informacja o wydatkach podmiotu publicznego na wynagrodzenia pracowników, w tym także szczegółowe dane dotyczące wydatkowania środków publicznych na wynagrodzenia konkretnej grupy pracowników zatrudnionych na określonym stanowisku, a także pracownika, który jako jedyny zajmuje określone stanowisko w ramach struktury organizacyjnej podmiotu publicznego. Tożsamą tezę wywiódł NSA w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 kwietnia 2021 r., III OSK 1053/21 oraz w wyroku z dnia 18 lutego 2015 r., I OSK 695/14.